Το ανθρώπινο είδος αναζητά τη λύση στο μυστήριο της αθανασίας από την απαρχή του. Ο θάνατος, άλλωστε αποτελεί ένα υπαρξιακό φόβητρο το οποίο έχει λειτουργήσει, όπως φαίνεται, εξαιρετικά κινητοποιητικά για να πυροδοτήσει κάθε δυνατή προσπάθεια στο να εξαλειφθεί – μάταια.
Η απάντηση ίσως έρχεται από την παρατηρηθείσα μακροζωΐα που εμφανίζουν ορισμένα μη ανθρώπινα αιωνόβια ζώα. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πώς, για κάποια είδη, ο ηλικιακός αριθμός 100 δεν σημαίνει (απαραίτητα) το τέλος, αλλά και, επίσης, σημαντικές οι πληροφορίες που μπορούμε να αντλήσουμε από τα αιωνόβια ζώα έτσι ώστε να αποκωδικοποιήσουμε το αίνιγμα της αθανασίας.
Εξίσου ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι πολλά από τα αιωνόβια ζώα απειλούνται περισσότερο από τον περιβαλλοντικό παράγοντα, και ως εκ τούτου το είδος μας, παρά από φυσικούς θηρευτές, γεγονός που γεννά προεκτάσεις για την αντίφαση μεταξύ του να επιθυμούμε την αθανασία, και ταυτόχρονα να σκαρφιζόμαστε πολυμήχανους τρόπους για να την ανακόψουμε.
5 αιωνόβια ζώα και το αίνιγμα της μακροζωΐας
1.Γιγάντια χελώνα της Aldabra
Γνωστή και ως χελώνα των Σεϋχελλών, η γιγάντια χελώνα της Aldabra είναι ένα από τα μακροβιότερα αιωνόβια ζώα στον κόσμο. Αποτελεί ένα από τα πιο υπερμεγέθη είδη χελώνας στον κόσμο, όπως υποδηλώνει και το όνομά της, και φαίνεται πως οφείλει τη μακροζωΐα της στο γεγονός ότι αργεί πάρα πολύ να αναπτυχθεί, φθάνοντας στην ηλικία της σεξουαλικής ωρίμανσης πολύ αργότερα.
Αυτό είναι, μάλιστα, ένα φαινόμενο που εντοπίζεται σε πολλά από τα αιωνόβια ζώα, η καθυστέρηση, δηλαδή, της σεξουαλικής ωριμότητας, γεγονός που εγείρει πολύ ενδιαφέρουσες αναζητήσεις σχετικά με το αν αυτό είναι ένα από τα μυστικά της αθανασίας.
2.Αθάνατη μέδουσα (Turritopsis dohrnii)
Ευρισκόμενη κυρίως σε υδάτινα σώματα της Ιαπωνίας και της Μεσόγειου, η αθάνατη μέδουσα ανήκει στα αιωνόβια ζώα τα οποία, στην πραγματικότητα, μπορούν να παρατείνουν το διάστημα ζωής τους έως και την αθανασία (εξ ου και το κατά κόσμον όνομά της). Ο λόγος; Το είδος αυτό έχει την ιδιότητα να παλινδρομεί σε προηγούμενα στάδια ανάπτυξης, ως εκ τούτου, να επιστρέφει σε προεφηβική ηλικία!
Ως εκ τούτου, η Turritopsis dohrinii τρόπον τινά αναπλάθει τον εαυτό της, ιδίως όταν δέχεται κάποιο φυσικό τραύμα ή σε περιστάσεις πείνας, ικανότητα που την τοποθετεί υψηλά στη λίστα με τα πλέον άξια διερεύνησης αιωνόβια ζώα.
3.Τοξοκέφαλη φάλαινα
Μεταξύ των μακροβιότερων θηλαστικών, η τοξοκέφαλη φάλαινα είναι ένα από εκείνα τα αιωνόβια ζώα τα οποία εντυπωσιάζουν με το physique τους, χωρίς αυτό να είναι καν το πιο αξιοπρόσεκτο στοιχείο πάνω της. Αποτελεί ένα ζώο το οποίο έχει καταφέρει να ξεπεράσει μέχρι και τα 200 έτη ζωής.
Η μακροζωΐα της τοξοκέφαλης φάλαινας θεωρείται ότι οφείλεται στην ικανότητά της να επανορθώνει το αλλοιωμένο DNA της, κάτι που την αποτρέπει από το να εμφανίσει καρκινογενέσεις ή άλλες παθήσεις που σχετίζονται με γενετικές αλλοιώσεις. Εκτός αυτού, υπάρχουν υποθέσεις που προκρίνουν ότι το εν λόγω είδος είναι σε θέση να επιβιώσει για μεγάλες χρονικές περιόδους χωρίς οξυγόνο.
4.Καρχαρίας της Greenland
Ο καρχαρίας της Γροιλανδίας εμπίπτει στα αιωνόβια ζώα με τη συμμετοχή του ως το πιο ανθεκτικό στο χρόνο σπονδυλωτό. Έχει υπολογιστεί ότι η ηλικία των 272 δεν είναι καν το ύστατο σημείο ζωής ενός γροιλανδικού καρχαρία! Ακόμη και εξ όψεως, το ζώο αυτό μοιάζει αρχέγονο, θυμίζοντας τους προϊστορικούς προγόνους του.
Θεωρείται πως οφείλει την μακροβιότητά του στο γεγονός ότι έχει έναν εξαιρετικά αργό μεταβολισμό, χαρακτηριστικό που έχει προκύψει από την προσαρμογή τους στα παγωμένα νερά του Αρκτικού, βάθους 2 χιλιάδων μέτρων.
Ο νωχελικός αυτός μεταβολισμός εξηγεί και την παρατεταμένη νεότητα του συγκεκριμένου καρχαρία, καθώς το είδος αυτό είναι ένα από τα αιωνόβια ζώα που καθυστερούν πολύ να αγγίξουν τη σεξουαλική ωρίμανση όσο και το γήρας.
5.Αθάνατος αστακός (Homarus americanus)
Ένα ακόμη συναρπαστικό πλάσμα το οποίο ανήκει δικαίως στην κατηγορία, μαζί με τα υπόλοιπα αιωνόβια ζώα, είναι ο αθάνατος αστακός. Είναι ένα είδος με το οποίο είμαστε εξοικειωμένοι, ως βασικοί του θηρευτές, η εξήγηση, όμως, που δίνεται για την μακροβιότητά του έχει πραγματικά σημαντικές προεκτάσεις για την εξέταση της παράτασης της ζωής ανθρωπίνων και μη ζώων.
Ο αθάνατος αστακός οφείλει το χαρακτηριστικό της μακροζωΐας του σε ένα ένζυμο το οποίο ονομάζεται τελομεράση, η οποία επιτρέπει την αναπλήρωση απωλεσθέντων σημείων της αλυσίδας του DNA. Αυτή η λειτουργία προκαλεί την επιστροφή των κυττάρων σε μία πρότερη, νεανική και υγιή φάση.
Από τα αιωνόβια ζώα μαθαίνουμε ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την πηγή της μακροζωΐας, ένα διακύβευμα του ανθρωπίνου είδους από τότε που ξεκίνησε να δημιουργεί πολιτισμό. Αναρωτιέται, βέβαια, κανείς, αν η αθανασία είναι κάτι που πραγματικά θα απέδιδε θετικά αποτελέσματα για τον άνθρωπο.
Αρκεί να θυμηθούμε τον Νίκολας Φλαμέλ και τη φιλοσοφική του λίθο στο μυθιστόρημα της J.K. Rowling (ξέρεις σε ποιό αναφέρομαι…), ο οποίος ζώντας για παραπάνω από 500 χρόνια, συνειδητοποίησε ότι δεν του είχε μείνει τίποτα άλλο να επιτύχει μέσα στην αθανασία του…
