Δυστοπία, η < δυσ- + τόπος + -ία: Η παρουσίαση μίας (μελλοντικής) κοινωνίας ενός κόσμου που έχει καταστραφεί και δυστυχεί.
Συνώνυμα: αντι-ουτοπία, κακοτοπία.
Η Κυριαρχία της Σιωπής: Το δυστοπικό θρίλερ της Αλεξίας Κέπελη
Φαντάσου μια ζωή στην οποία κάθε της λεπτό διαμεσολαβείται από μια οθόνη.
Ζεις, επικοινωνείς, αγαπάς και κρίνεσαι μέσα από ένα υπολογιστικό σύστημα, το οποίο ποσοτικοποιεί κάθε σου κίνηση, κατευθύνει κάθε επιλογή σου και, μάλιστα, δεν αποτελεί ένα προαιρετικό μέσον διευκόλυνσης, αλλά μία καταναγκαστική υποχρέωση την οποία πρέπει να τηρήσεις, αλλιώς οι συνέπειες μπορεί να αποδειχθούν καταστροφικές.
Σε αυτόν τον κόσμο, κάθε λειτουργία της καθημερινότητάς σου εμπίπτει στη δημόσια σφαίρα. Υποχρεούσαι να δημιουργείς μια δημόσια εικόνα για εσένα η οποία επαναβεβαιώνει το σύστημα, και κάθε σου λέξη βρίσκεται αποθηκευμένη σε μία βάση δεδομένων ανεπιστρεπτί.
Εσύ, παρά τον σκεπτικισμό σου και την εγγενή στο είδος μας ανάγκη για ελευθερία, έχεις, πια, παραδοθεί στην υποχρεωτική αυτή συνθήκη, και με έναν σχεδόν ιδρυματοποιημένο τρόπο τηρείς κατά γράμμα τις επιταγές της κοινωνίας. Μέχρι που γνωρίζεις και μια άλλη πλευρά, αυτή της αντίστασης.
Αυτή είναι η απαρχή του βιβλίου της Αλεξίας Κέπελη, με τίτλο «Η Κυριαρχία της Σιωπής», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Χάρτινη Πόλη.
Πώς δημιουργείται μια «Κυριαρχία της Σιωπής»;
Στο μυθιστόρημα, η συγγραφέας σχολιάζει την κατάλυση της έννοιας της ιδιωτικότητας και της ανθρώπινης επικοινωνίας από την επικράτηση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Ο τίτλος «Η Κυριαρχία της Σιωπής» δεν είναι τυχαίος. Αναλύοντάς τον, αναγνωρίζουμε δύο συστατικά στοιχεία που θα απασχολήσουν τον αναγνώστη.
Το πρώτο είναι η έννοια της κυριαρχίας, η οποία εμφανίζεται στην ιστορία με τη μορφή της ηλεκτρονικής επιτήρησης, ένα μέσον εξουσίας που προβλέφθηκε ήδη από τον προηγούμενο αιώνα, από τον George Orwell , τον Michel Foucault και τον Philip Pullman.
Το δεύτερο συστατικό του βιβλίου της Αλεξίας Κέπελη είναι η σιωπή. Η σημασία της είναι διττή. Κατά κυριολεξία, αποτελεί την πραγματική συνέπεια της δομής του κόσμου που ξεδιπλώνεται στην «Κυριαρχία της Σιωπής».
Εκεί που οι άνθρωποι επικοινωνούν όλο και περισσότερο με διαμεσολαβητή την τεχνολογία, εκεί είναι που χάνεται και η έννοια της συζήτησης. Κι αν με ρωτάς, αυτό είναι πιο τρομακτικό κι από το ίδιο το αυταρχικό σύστημα παρακολούθησης.
Η δημιουργία νοήματος σε μια κοινωνία γίνεται μέσα από την αλληλεπίδραση των ανθρώπων που την απαρτίζουν. Η κοινωνική πραγματικότητα δεν έχει μια μοναδική αντικειμενική διάσταση, αλλά παράγεται από τις σχέσεις αλληλεπίδρασης που δημιουργούν τα πρόσωπα που τη συστήνουν.
Όταν, λοιπόν, η αλληλεπίδραση παρεμποδίζεται, η κοινωνική πραγματικότητα δεν μπορεί να συνεχίσει να διαμορφώνεται. Εκεί είναι που καλείται να την πλάσει κάποιος άλλος, αντί για εμάς. Και όταν κάποιος πλάθει την πραγματικότητά μας, τότε είναι που πραγματικά μπορεί να μας εξουσιάσει.
Teaser: Η κυριαρχία της Σιωπής
Τί θα μπορούσε άραγε να συμβεί, αν οι άνθρωποι σταματούσαν να μιλούν και επικοινωνούσαν μόνο μέσα από τις οθόνες τους;
Η προδιαγεγραμμένη και ήσυχη ζωή της Άμπερ διαταράσσεται από την εμφάνιση ενός παράξενου άντρα. Το πρώτο κομμάτι του ντόμινο πέφτει και παρασύρει στο διάβα του όλα όσα θεωρούσε δεδομένα: πρόσωπα, αλήθειες, σχέσεις.
Ως τότε, παρά την έμφυτη περιέργειά της, κατάφερνε να συμμορφώνεται με όσα προστάζει η κοινωνία της: να μην παίρνει τα μάτια από την οθόνη του κινητού της, να μη μιλά, αλλά να εκφράζει μόνο γραπτά όσα θέλει να πει και, πάνω από όλα, να φροντίζει την εικόνα της στο σύστημα Άργος, ώστε να αποκτά όλο και περισσότερους ακολούθους.
Μια απόπειρα εναντίον της ζωής της ξυπνά μέσα της τον φόβο, αλλά και ένα κομμάτι της που δεν γνώριζε πως υπήρχε. Η Άμπερ αμφισβητεί πλέον το Άργος, που την καθοδηγεί από τη στιγμή της γέννησής της, και τα γεγονότα που της παρουσιάζονται ως αλήθειες.
Ρίσκα, δολοπλοκίες και κρυμμένα μυστικά… Η Άμπερ θα κληθεί να αντιμετωπίσει καταστάσεις που δεν είχε ποτέ φανταστεί, αλλά και να γνωρίσει έναν κόσμο διαφορετικό, που τόσο καιρό βρισκόταν κρυμμένος ένα μόνο βλέμμα μακριά από την οθόνη της.
Είναι δυνατό να σπάσει, όμως, η Κυριαρχία της Σιωπής;