Μια χειρουργική διαδικασία για την οποία είναι πολύ πιθανό να μη γνωρίζεις και πολλά είναι η κρανιοτομή. Για παράδειγμα, γνώριζες ότι πρόκειται για μια διαδικασία κατά την οποία ο ασθενής συχνά πρέπει να παραμείνει ξύπνιος;
Προσωπικά, θα ήθελα να κοιμάμαι ακόμη και για να μου κλείσει ο οδοντίατρος την τρύπα στο δόντι. Πόσο μάλλον, αν έπρεπε να αγγίξει κάποιος τον εγκέφαλό μου.
Φαίνεται, ωστόσο ότι η συγκεκριμένη διαδικασία, και γενικότερα η νευροχειρουργική, ολοένα και εξελίσσεται, αν κρίνουμε και από την ανακάλυψη του «χαρούμενου μέρους του εγκεφάλου» από τους ερευνητές του Emory School of Medicine.
Προτού μιλήσουμε σχετικά με την ανακάλυψή τους, ας δούμε, όμως, τι ακριβώς είναι η κρανιοτομή.
Τι είναι η κρανιοτομή;
Η κρανιοτομή είναι μια χειρουργική επέμβαση κατά την οποία ένα μέρος του οστού του κρανίου αφαιρείται, αφήνοντας εκτεθειμένο τον εγκέφαλο. Το κόκαλο μπαίνει και πάλι στη θέση του μετά το πέρας του χειρουργείου.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, γίνεται χρήση υπολογιστών, συστημάτων με εικόνες και ο εγκέφαλος σκανάρεται, προκειμένου να εντοπιστεί το ακριβές σημείο που χρειάζεται επέμβαση, αλλά και για να μπορέσουν οι γιατροί να σχεδιάσουν την πρόσβαση σε δύσκολες περιοχές.
Η κρανιεκτομή, από την άλλη, είναι μια διαδικασία κατά την οποία το κόκαλο που αφαιρέθηκε, δεν αποκαθίσταται.
Η κρανιοτομή εφαρμόζεται για μια ποικιλία τραυματισμών και ασθενειών που επηρεάζουν τον εγκέφαλο. Για παράδειγμα, εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που οι ασθενείς πάσχουν από:
• Όγκους στον εγκέφαλο
• Αιματώματα
• Ανευρύσματα
• Μολύνσεις
• Επιληψία
Πώς λειτουργεί η διαδικασία;
Ας δούμε, εν συντομία, πώς περίπου λειτουργεί αυτή η διαδικασία. Όπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες ο ασθενής πρέπει να παραμείνει ξύπνιος κατά την κρανιοτομή. Έτσι, ο ασθενής μιλά, διαβάζει ή κινείται, ώστε να βοηθήσει τους γιατρούς να εντοπίσουν την πιο ασφαλή διαδρομή για την περιοχή που χρειάζεται επέμβαση. Μάλιστα, λαμβάνονται υπόψη τα χόμπι και η εργασία του ασθενούς.
Φυσικά, υπάρχουν κομμάτια του εγκεφάλου που είναι πάνω κάτω τα ίδια για όλους, όπως το σημείο που αφορά την ομιλία. Αλλά, ο εγκέφαλος ενός βιολινιστή διαφέρει από αυτόν ενός πιανίστα, για παράδειγμα. Οπότε, ο ασθενής παίζει το όργανο κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, ώστε να μην επηρεαστεί αυτή η λειτουργία.
Παρά το γεγονός ότι ο ασθενής ναρκώνεται για την αφαίρεση του οστού και στη συνέχεια δεν νιώθει καθόλου πόνο, η κρανιοτομή είναι απίστευτα αγχωτική. Τόσο για εκείνον, όσο και για τους γιατρούς. Κάπου εδώ έρχεται να βοηθήσει η ανακάλυψη που προαναφέραμε.
Το «χαρούμενο μέρος» στον εγκέφαλο
Οι μελετητές του Emory School of Medicine, με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια νευροχειρουργικής, Kelly Bijanki, φαίνεται πως ανακάλυψαν το «χαρούμενο μέρος» του εγκεφάλου. Ανέδειξαν ότι ένα ηλεκτρικό ερέθισμα σε μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου (cingulum bundle) μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση των ασθενών. Ακόμη και να προκαλέσει γέλιο. Κατά τη διάρκεια μιας κρανιοτομής, ένα τέτοιο ερέθισμα θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά το άγχος των ασθενών.
Καθώς τα όρια των θεραπειών με φάρμακα για νευροψυχικές διαταραχές έχουν αρχίσει να φαίνονται ξεκάθαρα, οι θεραπείες με νευροχειρουργική έχουν αρχίσει να κερδίζουν έδαφος. Βέβαια, οι συγκεκριμένες διαδικασίες δεν χρησιμοποιούνται εκτενώς σε αρκετές περιπτώσεις. Η μελέτη των ερευνητών του Emory ανέδειξε ότι η νευροδιαμόρφωση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να καταπολεμήσει ακόμη και αγχώδεις διαταραχές.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως το δείγμα της συγκεκριμένης έρευνας ήταν εξαιρετικά μικρό. Συνεπώς, δεν μπορεί να υποστηριχθεί με σιγουριά η αποτελεσματικότητα της συγκεκριμένης διαδικασίας. Ωστόσο, η έρευνα προσφέρει μερικές καλές πρώτες ενδείξεις σχετικά με το τι θα μπορούσε να προσφέρει αυτή η μέθοδος, τόσο σε επεμβάσεις κρανιοτομής, όσο και σε άλλες περιπτώσεις.
Όπως και να έχει, θα είναι πολύ καλό αν το άγχος των ασθενών σε τέτοιες επεμβάσεις θα μπορούσε να μειωθεί από κάποιον εξωτερικό παράγοντα. Είναι σίγουρο ότι οι ασθενείς θέλουν να βοηθήσουν τους γιατρούς με τη διαδικασία (εφόσον θέλουν να προστατεύσουν και τις λειτουργίες του εγκεφάλου τους), αλλά σίγουρα είναι δύσκολο να παραμείνουν ψύχραιμοι.
