Η απώλεια μιας σχέσης βιώνεται όπως οποιαδήποτε άλλη απώλεια. Αυτό σημαίνει ότι ένας χωρισμός συνεπάγεται την ενεργοποίηση της διαδικασίας του πένθους.
Ενάντια σε όσα μπορεί να πιστεύεις, το να θρηνείς είναι ένα πάρα πολύ λειτουργικό και φυσιολογικό πράγμα. Ως πλάσματα της συνήθειας, η οποιαδήποτε αποσταθεροποίηση του περιβάλλοντός μας, μας προξενεί ένα συνονθύλευμα αρνητικών συναισθημάτων, πόσο δε μάλλον όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε την απώλεια μιας πολύ στενής και σημαντικής σχέσης.
Στην πραγματικότητα, λοιπόν, τα στάδια του χωρισμού δεν είναι τίποτα παραπάνω από τα στάδια ενός πένθους.
Ορισμένες επισημάνσεις σε σχέση με αυτά τα στάδια είναι ότι, πρώτον, δεν είναι απαραίτητο ότι βιώνονται με τη σειρά, καθώς μπορεί το ένα να επικαλύπτει το άλλο, και δεύτερον, ότι είναι πολύ πιθανόν κατά τη διεργασία του πένθους ενός χωρισμού να παρατηρήσεις τον εαυτό σου άλλες στιγμές να προχωρά, και άλλες να επιστρέφει σε προηγούμενα στάδια.
Άλλωστε, το πένθος δεν είναι παρά μια κατάσταση στην οποία διαπραγματεύεσαι ότι ο χωρισμός είναι μια νέα πραγματικότητα που πρέπει να αποδεχθείς.
Τα στάδια από τα οποία περνάει ένας χωρισμός
- Ανάγκη για απαντήσεις
Ακόμη και αν ήσουν εσύ που αποφάσισες να προχωρήσεις από τη σχέση, βρίσκεις τον εαυτό του να αναρωτιέται. «Τι θα γινόταν αν…;», «Πού έφταιγα;», «Πώς φτάσαμε ως εδώ;».
Όσο, μάλιστα, πιο περίπλοκος ήταν ο χωρισμός, τόσο πιο πιθανό είναι να οξύνεται η αγωνία σου για να λάβεις μια απάντηση, ειδικά σε περιπτώσεις απιστίας ή ghosting.
- Άρνηση
«Δε γίνεται να συμβαίνει αυτό». Αυτή η φράση συνοψίζει το πώς μοιάζει η άρνηση όταν διασχίζεις το δρόμο της αποσύνδεσης με το πάλαι ποτέ ταίρι σου.
Και σε αυτό το σημείο είναι που, ίσως, έρθει και η ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα είστε και πάλι μαζί, αφού το να οριστικοποιηθεί η πραγματικότητα του χωρισμού πονάει πολύ.
- Διαπραγμάτευση
Όσο βουτάς βαθύτερα, βρίσκεσαι σε μια άβολη και επίπονη θέση μεταξύ της ελπίδας και της απόγνωσης, μεταξύ του μαζί και της μοναξιάς.
Για να απαλύνεις τον πόνο που προκαλεί αυτός ο χωρισμός, θα κάνεις είτε ο,τι έρχεται φυσικά, που μπορεί να είναι η απομόνωση ή η προσπάθεια επανασύνδεσης, είτε ο,τι μπορεί να σε βοηθήσει να σιωπάσεις για λίγο τις φωνές των συναισθημάτων του χωρισμού.
Ακόμη και αν είναι ένας προσωρινός αντιπερισπασμός, όπως το να βγεις ένα ραντεβού ή να ξενυχτήσεις λίγο περισσότερο με τους φίλους σου, η διαπραγμάτευση της νέας πραγματικότητας που σηματοδοτεί ένας χωρισμός είναι ένα από τα στάδια που θα κληθείς να περάσεις.
- Υποτροπή
Όσο περισσότερο αντιστέκεσαι στα δύσκολα συναισθήματα που προκύπτουν, πράγμα το οποίο, παρεμπιπτόντως, είναι απολύτως φυσιολογικό, τόσο πιο πολύ η Άρνηση θα κάνει ηχηρή την παρουσία της.
Μπορεί να φτάσεις σε ένα σημείο στο οποίο θα αποζητάς την επανασύνδεση, φορώντας ξανά τα ροζ σου γυαλιά, μέσα από τα οποία η σχέση που θρηνείς μοιάζει ιδανική.
- Θυμός
Ο χρόνος, όμως, περνάει, και σιγά σιγά έρχονται στην επιφάνεια και άλλα συναισθήματα πέρα από τη θλίψη και το φόβο.
Ο θυμός θα κάνει την εμφάνισή του δρώντας προστατευτικά και ενδυναμώνοντάς σε. Θα σου θυμίσει τι αξίζεις και τους λόγους για τους οποίους έφτασε στο κατώφλι σας ο χωρισμός.
Πια, φαντάζει λιγότερο σαν τιμωρία, και περισσότερο σαν μια ευκαιρία να αντιμετωπίσεις την αλήθεια και να πάρεις ένα ωφέλιμο μάθημα από την εμπειρία σου.
- Αποδοχή
Η αρχής του τέλους της διαδικασίας του πένθους ενός χωρισμού είναι να αποδεχθείς ότι αυτή η σχέση δεν ήταν φτιαγμένη για εσένα.
Ακόμη και αν η απόφαση λήφθηκε από το πρώην έτερόν σου ήμισυ, αναγνωρίζεις ότι δεν σου αξίζει να βρίσκεσαι σε μια σχέση στην οποία δεν υπάρχει αμοιβαιότητα.
Το τραύμα αρχίζει και επουλώνει -κι ας πονάει πού και πού, όταν βάζει κρύο- και αντιλαμβάνεσαι ότι είναι καιρός να θέσεις τα όριά σου.
- Ελπίδα
Το πένθος διαταράσσει τη σχέση μας με το συναίσθημα της ελπίδας. Όλα φαίνονται μαύρα, για λίγο, και πως δε θα είναι ποτέ πια τα ίδια.
Να που, όμως, αρχίζεις και κοιτάς στο παρόν και το μέλλον, αντί για το παρελθόν. Αντιλαμβάνεσαι τον εαυτό σου ως έναν άνθρωπο ολόκληρο, που δε χρειάζεται κάποιον για να τον συμπληρώσει, αλλά ανθρώπους γύρω του οι οποίοι προσθέτουν σε αυτό που ήδη είναι.
Μερικοί τρόποι για να διευκολυνθείς αν αντιμετωπίζεις το πένθος που έφερε ένας χωρισμός είναι:
- Να επιτρέπεις στον εαυτό σου να βιώνει όλα τα συναισθήματα που έρχονται, χωρίς αυστηρή αυτοκριτική. Κλάψε, φώναξε, πέταξε τα μαξιλάρια σου στο πάτωμα, σκίσε τις φωτογραφίες. Είναι θεραπευτικό, όσο φυσικά δεν τραυματίζεις τον εαυτό σου.
- Να διατηρείς ένα ημερολόγιο στο οποίο γράφεις για όλα όσα περνάς.
- Να σε φροντίσεις πολύ, ακόμη και αν νομίζεις ότι έτσι «τεμπελιάζεις» ή ότι είναι «υπερβολικό», όπως λέμε συχνά στον εαυτό μας.
- Να βρεις τρόπους να βιώσεις συναισθηματική ασφάλεια: Επανασυνδέσου με την οικογένεια ή τους φίλους σου, παίξε ένα παιχνίδι, αγκάλιασε τον εαυτό σου.
- Να απευθυνθείς σε κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας, ιδίως στην περίπτωση που το πένθος ενεργοποιεί, σε εσένα, προηγούμενα τραύματα. Δε χρειάζεται να περάσεις την απώλεια ενός χωρισμού χωρίς βοήθεια!
Ομολογουμένως, ένας χωρισμός δεν αντιμετωπίζεται με άμεση «ίαση». Δεν υπάρχει κάποια μέθοδος για να ξεπεράσεις την απώλεια προτού περάσεις από κάποια από τα στάδια.
Όμως, η μετάβαση είναι απαραίτητη για να καταφέρεις να δεις τον εαυτό σου υπό το φως της συναισθηματικής ανεξαρτησίας.
Με την εμπειρία μιας σχέσης, αλλά και ενός χωρισμού, όσο και αν δεν το πιστεύεις αυτή τη στιγμή, μαθαίνεις να σχετίζεσαι πιο αυθεντικά, γνωρίζοντας όλο και βαθύτερα τα κριτήρια και τις προτιμήσεις σου. Αυτό αποτυπώνεται σε μια επόμενη σχέση.
Θα σε αφήσω με ένα από τα τραγούδια που ανέκαθεν άκουγα σε περιόδους πένθους για έναν χωρισμό.