Ο Darren Aronofsky είναι αδιαμφισβήτητο ότι αποτελεί έναν από τους πιο πολυσυζητημένους αλλά και αμφιλεγόμενους σκηνοθέτες των τελευταίων δεκαετιών.
Γεννημένος στο Μπρούκλυν, μεγάλωσε βλέποντας κλασσικό κινηματογράφο και δημιουργώντας τέχνη σε τοίχους. Ευτυχώς για τους απανταχού σινεφίλ, το καλλιτεχνικό του ταλέντο δεν περιορίστηκε στα σχολικά χρόνια, και κατά τη φοίτησή του στο Harvard ασχολήθηκε με τις σπουδές πάνω στον κινηματογράφο και την κοινωνική ανθρωπολογία, δύο υπόβαθρα που θα έλεγε κανείς ότι αξιοποίησε στο μέγιστο όταν ξεκίνησε να δημιουργεί δικές του ταινίες.
Χαρακτηριστικά, οι ταινίες του Aronofsky πραγματεύονται θέματα-ταμπού για την κοινωνία, καθώς αφηγείται μέσα από το φακό του ιστορίες για την ψυχική διαταραχή, τη βία και τις υπαρξιακές αναζητήσεις των ηρώων του.
Είναι ένας από τους λίγους σκηνοθέτες που καταφέρνουν να απεικονίσουν την εμμονή και την αυτοκαταστροφή σε πρώτο πρόσωπο. Ο τρόπος με τον οποίο σκηνοθετεί χαρακτηρίζεται από γρήγορα πλάνα που προσομοιάζουν σε ίλιγγο, ενώ, η στενή συνεργασία του με τον συνθέτη Clint Mansell προσθέτει μια σκοτεινή μουσική ατμόσφαιρα.
5 ταινίες του Aronofsky για το επόμενο movie night
-
Requiem For A Dream (2000)
Αν και δεν είναι η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε ο Aronofsky, είναι αυτή που τον τοποθέτησε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος όχι μόνο για τη χρονιά που κυκλοφόρησε, αλλά και για τις επόμενες δύο δεκαετίες. Αν με ρωτούσες ποιός είναι ο ιδανικός τρόπος για να μιλήσεις κατά της χρήσης ουσιών, θα σε οδηγούσα στην προβολή αυτής της ταινίας.
Το Requiem for a dream πραγματεύεται τις εξαρτήσεις τριών ανθρώπων με διαφορετικές φαντασιώσεις και φιλοδοξίες. Η Sara (Ellen Burstyn), μια μεσήλικη χήρα, παρακολουθεί καθημερινά τηλεπαιχνίδια στην τηλεόραση, με το τηλεχειριστήριο να έχει γίνει προέκταση του χεριού της. Φαντάζεται τον εαυτό της να συμμετέχει σε ένα από αυτά τα παιχνίδια, παρατηρεί, όμως, ότι το σώμα της έχει αλλάξει πολύ, και τα αγαπημένα της ρούχα είναι, πια, πολύ στενά.
Τη λύση φαίνεται να δίνουν τα αδυνατιστικά χάπια αμφεταμίνης. Ζει με τον γιο της, τον Harry (Jarred Leto), ο οποίος είναι απορροφημένος μέσα σε έναν πολύ διαφορετικό κόσμο. Αυτόν της διακίνησης ναρκωτικών. Επιχειρώντας να κερδίσει χρήματα για να ζήσει το όνειρό του με τη σεξεργάτρια σύντροφό του, Marion (Jennifer Connelly), ξεκινούν μαζί μια ατελείωτη βουτιά στη δίνη της ηρωίνης. Ποιό θα είναι το κόστος που θα πληρώσουν;
Αν σου άρεσε αυτή η ταινία, δες και: Climax (2018) του Gaspar Noe.
-
Black Swan (2010)
Λένε πως ξέρεις ότι είδες μια καλή ταινία όταν σε άφησε με ένα δυνατό συναίσθημα αφού τελείωσε. Αν αυτό πραγματικά ισχύει, τότε ο «Μαύρος Κύκνος» του Aronofsky είναι στ’αλήθεια μια καλή ταινία.
Ξεκινά ανοίγοντάς μας την κλειδαρότρυπα στον καταπιεστικό, τελειοθηρικό κόσμο του επαγγελματικού μπαλέτου. Η Nina (Natalie Portman), μια μπαλαρίνα με πάθος για το χορό αναλαμβάνει τα πρωτεία σε μία από τις σημαντικότερες παραστάσεις της καριέρας της, τη Λίμνη των Κύκνων. Στο έργο, καλείται να παίξει τον Λευκό και το Μαύρο Κύκνο, δύο χαρακτήρες οι οποίοι έρχονται σε αντίθεση μεταξύ τους. Ως Λευκός Κύκνος θεωρείται η ιδανική πρωταγωνίστρια. Για το ρόλο της ως Μαύρος Κύκνος, όμως, αντιμετωπίζει τον ανταγωνισμό με τη συνάδελφό της, Lily (Mila Kunis), μια καινούρια μπαλαρίνα του θιάσου.
Για να καταφέρει να κερδίσει το ρόλο, είναι απαραίτητο να έρθει σε επαφή με τη σκιά μέσα της, και να αγκαλιάσει τον δυισμό του καλού και του κακού που ενυπάρχει στον ψυχισμό της. Γνωρίζουμε, όμως, ότι το μαύρο αλλοιώνει το λευκό, και αυτήν ακριβώς την παραμόρφωση παρακολουθούμε στα παρασκήνια αυτού του μπαλέτου. Μέσα από έναν αυτοκαταστροφικό δρόμο, η Nina δεν είναι πια η ίδια, ερχόμενη αντιμέτωπη με την ψυχογενή ανορεξία και τον αυτοτραυματισμό. Με τον ίδιο τρόπο που ο Λευκός Κύκνος βεβηλώνεται από τον Μαύρο, έτσι και εκείνη βεβηλώνει το κορμί και τον νου της για να μπορέσει, τελικά, να αποκτήσει τα «φτερά» της ολόκληρα.
Αν σου άρεσε αυτή η ταινία, δες και: Girl, Interrupted (1999) του James Mangold.
-
Mother! (2017)
Ο W. M. Thackeray έγραψε: «Μητέρα είναι το όνομα του Θεού στα χείλη και τις καρδιές των μικρών παιδιών». Η μητέρα έχει υπάρξει διαχρονικά, ανά τους αιώνες, ένα σύμβολο φροντίδας, θαλπωρής και αυτοθυσίας. Το κέντρο της οικογενειακής εστίας, η γυναίκα που εκχωρεί το σώμα της για να δημιουργηθεί μια καινούρια ζωή που τρέφεται από τη σάρκα της. Αυτή είναι η αφετηρία της, μάλλον, πιο συμβολικής ταινίας του Aronofsky σε αυτή τη λίστα, μιας ταινίας που δίχασε το κοινό, και που οι κριτικοί αγάπησαν να μισούν.
Το πρωταγωνιστικό ζευγάρι Μητέρας (Jennifer Lawrence) και Εκείνου (Javier Bardem) ζει σε ένα απομονωμένο σπιτάκι, που καταλαβαίνουμε ότι πρόσφατα επέζησε από μια πυρκαγιά, και αποκαταστάθηκε εξ ολοκλήρου από από τις προσπάθειες της υπομονετικής, συγκαταβατικής Μητέρας. Εκείνος είναι απορροφημένος προσπαθώντας μάταια να γράψει το καλύτερό του ποίημα. Φαίνεται πως έχει απωλέσει το συγγραφικό του ταλέντο, και διανύει μια περίοδο πνευματικής, αλλά και συναισθηματικής στασιμότητας, στην οποία τον υποστηρίζει ακούραστα η συνοδοιπόρος του. Όταν, ξαφνικά, δέχονται απρόσμενους επισκέπτες, η φλόγα της έμπνευσης αναζωπυρώνει για Εκείνον. Στο χάος, όμως, που δημιουργείται, η Μητέρα χάνει ολοένα και περισσότερο τον εαυτό της.
Αν σου άρεσε αυτή η ταινία, δες και: The Killing of the Sacred Deer (2017), του Γιώργου Λάνθιμου.
-
The Whale (2022)
Όπως, ίσως, έχει ήδη γίνει εμφανές, ο Aronofsky δε φοβάται να αναμετρηθεί με την οδύνη. Σε αυτό το έργο, πρωταγωνιστής είναι το πένθος και guest stars οι ανεπιθύμητες παρενέργειές του. Πληγές που όχι μόνο δεν κλείνουν, αλλά κάνουν την εμφάνισή τους με τη μορφή αθετημένων υποσχέσεων, μπλέκονται με μικρές στιγμές φιλίας και συμπόνοιας, σε ένα δίλημμα μεταξύ ζωής και θανάτου, υγείας και παθολογίας.
Ο Charlie (Brendan Fraser), ένας καθηγητής τηλεκπαίδευσης, ζει στον καναπέ του. Έχοντας φτάσει σε ένα σημείο σοβαρής παχυσαρκίας, αδυνατεί να μετακινηθεί χωρίς βοήθεια, και μόνη του παρηγοριά είναι το κουδούνι που θα χτυπήσει ο διανομέας πολλές φορές μέσα στην ημέρα, για να του παραδώσει φαγητό. Η κόρη του τον μισεί, η καλύτερή του φίλη φοβάται για την υγεία του, αλλά ο ίδιος, συνδεδεμένος με το παρελθόν του, βιώνει κάθε ημέρα την απώλεια. Το στοίχημα που έχει να δώσει είναι μεγάλο, τόσο μεγάλο όσο μια φάλαινα: Να αποφασίσει να συνδεθεί με τον εαυτό του και τους ανθρώπους γύρω του, ή να απορροφηθεί από τα βαθιά νερά της παραίτησης.
Αν σου άρεσε αυτή η ταινία, δες και: Precious (2009) του Lee Daniels.
-
Pi (1998)
Πόσο απέχει η λογική από την τρέλα; Μετριέται η απόσταση σε αριθμούς;
Η παλαιότερη ταινία του Aronofsky σε αυτή τη λίστα είναι το Pi. Στα μαθηματικά, με το γράμμα π συμβολίζεται η σταθερά του λόγου της περιφέρειας ενός οποιουδήποτε κύκλου προς τη διάμετρό του, που απλοποιείται σε 3,14. Κι όμως, μέχρι και σήμερα, δεν έχουν αποκρυπτογραφηθεί πλήρως οι ιδιότητες αυτού του αριθμού, ούτε και τα δεκαδικά του ψηφία, ενώ δεν είναι καν γνωστό το μοτίβο με το οποίο προκύπτουν!
Αυτό το αίνιγμα είναι και η αφετηρία του πρωταγωνιστή Max (Sean Gullette), ο οποίος πιστεύει ότι κάθε φαινόμενο μπορεί να ποσοτικοποιηθεί. Μέσα από έναν προηγμένο υπολογιστή που έχει κατασκευάσει, αναζητά εμμονικά τα μοτίβα που μπορεί να κρύβονται μέσα στους μαθηματικούς νόμους του σύμπαντος και της θεωρίας τους χάους. Το αντίτιμο, ωστόσο, είναι μεγάλο, γιατί όσο προχωρά στις επινοήσεις του, ο παρανοϊκός ιδεασμός και οι παραισθήσεις παίρνουν τη θέση της λογικής.
Αν σου άρεσε αυτή η ταινία, δες και: Eraserhead (1977) του David Lynch.
Ομολογουμένως, και ειδικά αν είσαι σινεφίλ, αφού παρακολουθήσεις αυτές τις ταινίες, τίποτα δεν θα είναι πια το ίδιο. Ο Aronofsky έχει τον τρόπο να σε υποβάλλει σε μια δύσκολη οπτικοακουστική εμπειρία, με έναν τρόπο, όμως, τόσο μαγνητιστικό, που θα δυσκολευτείς να αφήσεις τη θέση σου ή να κοιτάξεις αλλού.
