Αν είσαι σαν εμένα, μάλλον αναζητάς τη φιλία όπως οι Ιππότες της Στρογγυλής Τραπέζης το Ιερό Δισκοπότηρο. Και όταν την εντοπίζεις κάνεις τα πάντα για να τη διατηρήσεις στη ζωή σου. Αγαπάς τους φίλους σου με σθένος και θέλεις να είναι ευτυχισμένοι.
Κακά τα ψέματα. Η πανδημία έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις σε κάθε έκφανση της ζωής μας και από ό,τι φαίνεται θα είναι μακροπρόθεσμες. Οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν επηρεαστεί και αυτές σε μεγάλο βαθμό από την απόσταση μεταξύ των ανθρώπων, καθώς ο εγκλεισμός δεν αφήνει περιθώριο για κοινωνικές συναναστροφές. Τουλάχιστον όχι όπως τις έχουμε συνηθίσει.
Το τέλος της χειραψίας δοκιμάζει τη φιλία
Δεν μπορούμε πια να δούμε από κοντά, πόσο μάλλον να αγγίξουμε, τους φίλους μας. Αλλά και οι νέες γνωριμίες είναι αμήχανες. Πάμε να δώσουμε εγκάρδια τα χέρια μας και – αφού θυμηθούμε σε τι εποχή ζούμε – μένουμε μετέωροι, κάνοντας κάτι σπασμωδικές κινήσεις που θυμίζουν «πέτρα, μολύβι, ψαλίδι, χαρτί».
Τελικά, ακουμπάμε τους αγκώνες μας κάπως ατσούμπαλα, αναζητώντας λίγη ανθρώπινη επαφή. Και ύστερα νιώθουμε κάπως περίεργα, γιατί η απόσταση ανάμεσά μας γίνεται σχεδόν απτή.Είναι πραγματικά συγκλονιστικό το πόσα μπορούμε να καταλάβουμε ο ένας για τον άλλον μέσα από μια απλή χειραψία.
Η οποία δεν είναι καθόλου απλή στ’ αλήθεια. Σύμφωνα με την Κριστίν Λεγκάρ, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ώστιν, η χειραψία αποτελεί μια «κυριολεκτική χειρονομία ανθρώπινης σύνδεσης».
Από μια χειραψία και μόνο μπορούμε να καταλάβουμε αν κάποιος είναι πρόσχαρος και ανοιχτός χαρακτήρας, αν έχει αυτοπεποίθηση ή αν αδιαφορεί εντελώς για τη γνωριμία μαζί μας. Βέβαια, αυτή η χειρονομία είναι τόσο εδραιωμένη που μάλλον δεν πρόκειται να εκλείψει σύντομα.
Το θέμα που μας καίει είναι το τι έχει κάνει τελικά η πανδημία στη φιλία.
Οι φιλίες δοκιμάζονται στην εποχή της πανδημίας
Και ξαφνικά, εκεί που μιλάτε για το πόσο hot είναι ο Henry Cavill ως Witcher και πόσο ανυπομονείτε για τη δεύτερη σεζόν, η φίλη ή ο φίλος σου σταματάει να απαντάει στα μηνύματα. Και κάπου εκεί αρχίζει να σε πιάνει κρύος ιδρώτας. Γιατί δεν απαντάει; Μήπως γλίστρησε στο μπάνιο; Έπιασε φωτιά το διαμέρισμα; Ακόμη χειρότερα… Μήπως έκανες εσύ κάτι;
Παρόμοιες ανησυχίες έχουν αρκετοί άνθρωποι πλέον, καθώς η απομόνωση στο σπίτι δεν μας βοηθάει να εκτονώνουμε την ενέργειά μας και να μην κλεινόμαστε στο κεφάλι μας. Δεν έχουμε διαφορετικά ερεθίσματα και αυτό οδηγεί στο να κάνουμε replay στο μυαλό μας τις πιο πρόσφατες, διαδικτυακές, ως επί το πλείστον, κοινωνικές μας διαδράσεις. Έτσι, αγχωνόμαστε και μπορεί να νιώθουμε ότι οι φίλοι μας μας αποφεύγουν εσκεμμένα.
Σύμφωνα με την Kat Vellos (Connection Coach) υπάρχουν τέσσερα στοιχεία που οφείλουμε να λαμβάνουμε υπόψιν, αν θέλουμε μια φιλία να πετύχει. Αυτά είναι η σωματική εγγύτητα, η συχνή διάδραση, μια παρόμοια στάση απέναντι στη ζωή και η δέσμευση ότι θα είμαστε εκεί ο ένας για τον άλλον.
Όταν, λοιπόν, δεν μπορούμε να συναντηθούμε πια με τους φίλους μας και δεν κάνουμε μαζί τις δραστηριότητες που μας αρέσουν, είναι απολύτως λογικό να αισθανόμαστε ότι έχουμε απομακρυνθεί από εκείνους.
Επίσης, δεν μπορούμε να είμαστε κολλημένοι σε μια οθόνη υπολογιστή συνέχεια. Ακόμη και οι διαδικτυακές συνομιλίες έχουν γίνει πολύ κουραστικές για κάποιους.
Παρ’ όλα αυτά, η φιλία είναι και κάπως αβέβαιη. Όπως υποστηρίζει η Marisa Franco, ψυχολόγος που ειδικεύεται στη συγκεκριμένη μορφή σχέσεων, μια φιλία δεν είναι ακριβώς όπως μια ερωτική ή μια οικογενειακή σχέση. Σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες δεσμεύσεις και προσδοκίες.
Τουτέστιν, αν κάποιος θέλει να σταματήσει να είναι φίλος σου, μπορεί απλά να εξαφανιστεί, χωρίς να σου κάνει ολόκληρη σκηνή χωρισμού.
Κοντινοί φίλοι και απλοί γνωστοί
Φυσικά κάθε φιλία δεν είναι ίδια. Σύμφωνα με τον Wolfgang Krüger, ο οποίος είναι ψυχοθεραπευτής, υπάρχει ένας διαχωρισμός ανάμεσα σε κοντινή και χαλαρή φιλία.
Για παράδειγμα, άτομα με τα οποία παίζεις μαζί ποδόσφαιρο ή παρακολουθείς έναν αγώνα, με τα οποία είσαι στην ίδια χορωδία ή στο ίδιο μάθημα μπαλέτου, με τα οποία είστε συνεργάτες και με τα οποία μπορεί να βρεθείς περιστασιακά για έναν καφέ, θεωρούνται πιο χαλαρές επαφές στη ζωή σου. Και αυτές είναι που κινδυνεύουν περισσότερο να χαθούν όσο διαρκεί η πανδημία.
Όσο για τους κοντινούς μας φίλους πρέπει να θυμόμαστε ότι αλλάζουν και εκείνοι, αλλά και εμείς όσο περνούν τα χρόνια. Μπορεί, λοιπόν, να αρχίζουμε να απομακρυνόμαστε από εκείνους με έναν «φυσικό» τρόπο, τώρα που υπάρχει και μια απόσταση ανάμεσά μας. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα την αρχή του τέλους για τη φιλία μας.
Πάντως, καλό είναι να μην κάνουμε υποθέσεις για το τι σκέφτονται εκείνοι. Και αν έχουμε αμφιβολίες, μπορούμε πάντα να κάνουμε μια συζήτηση μαζί τους.
Πώς να κρατήσεις ζωντανές τις φιλίες σου
1. Συζήτησε με τους φίλους σου
Υπάρχει μια μαγική συσκευή που μας επιτρέπει να επικοινωνούμε ακόμη και είμαστε μακριά. Λέγεται τηλέφωνο. Αν έχεις, λοιπόν, πολύ καιρό να μιλήσεις με τους φίλους σου, δεν χρειάζεται να περιμένεις τον Μωάμεθ να πάει στο βουνό. Κάνε ένα τηλέφωνο και άκου προσεκτικά όσα έχουν να σου πουν, χωρίς να βιάζεσαι να τους βομβαρδίσεις με τα δικά σου νέα. Πόσα νέα να έχει κανείς όταν καθημερινά είναι σε τέσσερις τοίχους, εξάλλου;
2. Μην κρατάς άμυνες
Μίλα στους φίλους σου όσο ειλικρινά και ανοιχτά θα τους μιλούσες και από κοντά. Μοιραστείτε τις ανησυχίες σας και προσπαθήστε να βοηθήσετε ο ένας τον άλλον για να αισθανθείτε καλύτερα. Το να μοιραστείτε τα συναισθήματά σας μόνο καλό μπορεί να κάνει στη φιλία σας.
3. Στείλε ένα άκυρο meme
Έτσι, χωρίς λόγο. Σε άκυρη ώρα (καλό θα ήταν να αποφύγεις τα χαράματα). Απλά επειδή μπορείς. Δεν θα σου πάρει πάνω από δύο δευτερόλεπτα και θα σου δώσει μια καλή ευκαιρία να ανοίξεις συζήτηση με τους φίλους σου.
4. Πρότεινε ένα βιβλίο ή μια σειρά
Αυτός θα είναι και ένας καλός τρόπος να αισθανθείτε ότι κάνετε κάτι παρέα και πάλι. Θα έχετε ένα κοινό θέμα που θα μπορέσει να γίνει ο πυρήνας των μελλοντικών σας συζητήσεων ή η αρχή τους.
Το σημαντικό είναι να προσπαθούμε να μειώνουμε τα επίπεδα της απομόνωσης που βιώνουμε. Ευτυχώς, υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να το καταφέρουμε. Τέλος, οι φίλοι μας μάλλον αισθάνονται το ίδιο με εμάς. Είναι εξίσου απομονωμένοι και μπορεί και εκείνοι να αγχώνονται για το τι σκεφτόμαστε εμείς. Η σωστή επικοινωνία μεταξύ μας, είναι λοιπόν το κλειδί για να ενδυναμώσουμε αυτές τις σχέσεις.
