Είναι ασφαλές πλέον να θεωρήσουμε ότι έχεις δει το You στο Netflix κι έτσι έχουμε την ελευθερία να μιλάμε εδώ με spoilers. Όχι απλά το είδες, αμάσητο το πήγες και σε άφησε ενεό, να διψάς για νέα επεισόδια όπως διψάει για αίμα το τσεκούρι της Love. Ουπς, μάλλον ξεκινήσαμε ήδη με τα spoilers.
Κι επειδή οι τσεκουριές και οι θάνατοι μαζεύτηκαν πολλοί στην τελευταία σεζόν, πάμε να δούμε πρώτα τι συνέβη ανάμεσα σε αυτές τις καταιγιστικές εξελίξεις. Ίσως έτσι ανακαλύψουμε γιατί καθυστερεί η κάθαρση, αυτή η αρχαιοελληνική «πατέντα», να κάνει την εμφάνισή της.
Το You και ο μύθος του «εμμονικού ερωτευμένου»
Το You έπεσε σαν κομήτης στις οθόνες της Αμερικής στα τέλη του ’18, στο κανάλι Lifetime. Τέτοιον κομήτη δεν θα άφηνε ανεκμετάλλευτο το Netflix, αφού πήρε τα δικαιώματα και στα τέλη του 2019 κυκλοφόρησε τη δεύτερη σεζόν. Η σειρά είναι βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Caroline Kepnes, που εκδόθηκε το 2014. Τόσες σειρές όμως είχαν τέτοιο «χάρτινο» ξεκίνημα, πώς το You απέκτησε τέτοια επιτυχία κι ένα κοινό φανατικό, διατεθειμένο να περιμένει μέχρι το τέλος του ’22 να λάβει μια δόση δικαίωσης;
Πρώτα από όλα, η σειρά «παίζει» με τον μύθο του «εμμονικού ερωτευμένου», που διαρκώς καταρρίπτει. Δεν προλαβαίνεις να πεις «ταυτίζομαι» αντί για «αχ, κι εγώ είμαι stalker, έχω βρει τα social της ξαδέρφης του αντικειμένου του πόθου μου», και ο Joe ξεκινά να σε ξεναγεί στο booth του. Δεν θα το έκανες αυτό, έτσι;
Όποιος κατηγορήσει το You για ρομαντικοποίηση του stalking, μάλλον δεν την έχει δει. Στην τρίτη σεζόν βλέπουμε το αυτοκαταστροφικό (κι ετεροκαταστροφικό) ζευγάρι Joe και Love να κάνουν συνεδρίες σε μία high class ψυχολόγο για ζευγάρια, της οποίας όμως οι γνώσεις και οι λίγες ώρες ασχολίας με το ζευγάρι δεν επαρκούν για να διαπιστώσει τα στρώματα διαστροφής πάνω στα οποία έχουν στεγάσει τη νέα τους suburban ζωή.
Μετά, λοιπόν, από την όποια χαριτωμένη ταύτιση, μένει στον θεατή η έκπληξη και η θέληση να δει περισσότερα επεισόδια, που θα εξερευνούν τα όρια ενός (και παραπάνω) διαταραγμένου μυαλού.
Το You και τα «κακά social media»
Άραγε, πόσα καημένα παιδιά πρέπει να γράψουν ακόμα στις εκθέσεις τους ότι τα social media είναι «κακά» κι έχουν κινδύνους, λες και η «πραγματική» ζωή είναι γεμάτη πολύχρωμες κορδέλες στον αέρα και ουράνια τόξα; Πολλά, αφού η νόρμα του κακού μέσου είναι κοντά μας από τα σχολικά βιβλία μέχρι και τον δημόσιο διάλογο, και κρίνεται απαραίτητη για να συνεχιστεί η όποια (σαθρή) συζήτηση περί παιδείας και προστασίας παιδιών.
Το You δείχνει τα social media στην αληθινή τους διάσταση: Τα social media είναι η πραγματική ζωή, αφού αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της πλέον. Άτομα με διαταραχές κι εμμονικές ιδέες είναι υπαρκτά πρόσωπα γύρω μας και πάντα αποτελούσαν κίνδυνο χωρίς την ανάλογη ψυχολογική βοήθεια και παρακολούθηση. Τα social media έγιναν απλά ένα ακόμη όπλο στη φαρέτρα τους, όπως πριν μπορεί να είχαν μια θέση σε μια καφετέρια και μια ανοιχτή εφημερίδα να τους καλύπτει.
Μπορεί πλέον να γελάμε με την προαναφερθείσα εικόνα, αφού δεν περιέχει κάποιον «συμβολισμό» που να έχει κατηγορηθεί από τη δημόσια σφαίρα για όλα τα στραβά της καθημερινότητας. Το You αυτό που αναδεικνύει είναι ότι χρησιμοποιούμε μαχαίρια, όμως εξαρτάται από τον εκάστοτε χρήστη το πώς θα χρησιμοποιηθούν.
And what about catharsis, Joe?
Όσοι είδαμε και την τρίτη σεζόν You, δεν μπορούμε να διανοηθούμε ακόμα το τι συνέβη στα τελευταία δύο επεισόδια. Ένα πράγμα όμως δεν περιείχαν και αυτό ήταν η κάθαρση, το αναγκαίο αυτό στοιχείο μιας τραγωδίας από τα δικά μας αρχαία χρόνια.
Μια σειρά που καταρρίπτει μύθους όμως, δεν μπορεί παρά να ακολουθεί την κλασική δομή μιας «τραγωδίας»: Το τέλος ακόμα δεν είναι εδώ, συνεπώς ούτε η κάθαρση έχει θέση στην ιστορία στην παρούσα φάση. Άλλωστε τι άλλο να περιμένουμε πέρα από αυτήν; Σίγουρα πολλές εξελίξεις που δεν μπορούμε να φανταστούμε. Κι αν μπορούμε, ίσως να είναι και επικίνδυνο.