Στις 19 Ιανουαρίου 1943, ένα μαργαριτάρι ξεπήδησε στον κόσμο μας: Ήταν η Janis Joplin, που με την άγρια φωνή της δεν άλλαξε μόνο τους όρους της ροκ, αλλά και της έννοιας της music performance. Γιατί μπορεί σήμερα να έχουμε βίντεο από συναυλίες της και τα τραγούδια της, όμως η γενιά μας και οι επόμενες δεν μπορούν να κατανοήσουν το εύρος του ταλέντου της στη ζωντανή ερμηνεία.
Μια δυναμική παρουσία on stage, με πυρετική ενέργεια και, πάνω από όλα, ροκ. Με την παλιά έννοια.
Το Τέξας που δεν τη «σήκωνε»
Προερχόμενη από οικογένεια εργατών, η Janis Joplin γεννήθηκε το 1943 στο Port Arthur του Τέξας, όπου δεν πέρασε και τα καλύτερα παιδικά χρόνια. Στο σχολείο είχε την προσοχή των συμμαθητών της με πολύ λάθος τρόπο: ήταν θύμα bullying, σε μια εποχή όπου δεν υπήρχε καν ο όρος. Η εξωτερική εμφάνιση της Janis Joplin δεν απασχόλησε μόνο τους συμμαθητές της στο σχολείο, αλλά και τους συμφοιτητές της αργότερα.
Σπούδασε στο Lamar State of Technology κι αργότερα στο Πανεπιστήμιου του Τέξας, χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές της σε κάποιο από αυτά. Ενδεικτικό παράδειγμα της στάσης των συμφοιτητών της, εντοπίζεται σε πανεπιστημιακή εφημερίδα. Συγκεκριμένα, γράφει στις 27 Ιουλίου 1962: «Περπατάει ξυπόλητη, φοράει συνέχεια ένα blue jean Levis και πάντα έχει μαζί της ένα autoharp» (μουσικό όργανο). Όλα αυτά έγιναν παρελθόν, όταν το 1963 η Janis Joplin έφυγε από το στενό περιβάλλον του Τέξας.
Janis Joplin: Ένα χαοτικό ξεκίνημα
Στα 20 της πλέον, φεύγει με οτοστόπ για το Σαν Φρανσίσκο, προσπαθώντας να κάνει μια νέα αρχή. Σε αυτήν την αρχή προσθέτει πολύ αλκοόλ και μια γερή εξάρτηση στα ναρκωτικά. Κάνει ό,τι δουλειά μπορεί να βρει, και το 1964 γνωρίζει τον Jorma Kaukonen, κιθαρίστα των Jefferson Airplane, με τον οποίο συνεργάζεται. Μαζί, συνθέτουν 7 τραγούδια, που κυκλοφόρησαν την ίδια χρονιά στο άλμπουμ “The Typewriter Tape”.
Το 1966, η Janis Joplin γίνεται μέλος των Big Brother and the Holding Company. Με το συγκρότημα αυτό εξερευνά την ψυχεδελική ροκ και κυκλοφορεί το 1967 το άλμπουμ “Big Brother & the Holding Company”. Εκείνη τη χρονιά η Janis Joplin κάνει μία εμφάνιση που έμελλε να είναι καθοριστική για την καριέρα της.
Monterey Pop Festival: Η αναγνώριση
Στις 17 Ιουνίου του 1967, εμφανίζεται με το συγκρότημά της στο Monterey Pop Festival και φυσικά, ενθουσιάζει τους πάντες. Ερμηνεύει μεταξύ άλλων το “Ball and Chain”, μια ερμηνεία που ακολουθεί μέχρι σήμερα τη φήμη της. Και πώς να μην την ακολουθεί, όταν αυτή η εμφάνιση συνέβαλλε στην εδραίωση της καριέρας της Janis Joplin.
Η ενόχληση του συγκροτήματος ήταν αρκετά αισθητή, σε σημείο που η Janis Joplin αποχωρεί από αυτό, το 1969. Μέχρι τότε, είχαν ήδη κυκλοφορήσει το δεύτερο άλμπουμ τους μαζί, με τίτλο “Cheap Thrills”. Σε αυτό συμπεριλαμβάνονται τα κλασικά πλέον “Summertime” και “Piece of My Heart”. Και μετά, ήρθε το Woodstock.
Woodstock: Το επισφράγισμα ενός θρύλου
Το 1969, μετά την αποχώρηση της από τους Big Brother & the Holding Company, κάνει σόλο καριέρα και κυκλοφορεί το πρώτο της προσωπικό άλμπουμ με τίτλο “I Got Dem Ol’ Kozmic Blues Again Mama!”. Το μέγεθος της φήμης της, όμως, το γνώρισε στις 17 Αυγούστου 1969, την ημέρα που ήταν προγραμματισμένη η συναυλία της για το Woodstock. Όταν είδε από το ελικόπτερο το πλήθος του κόσμου, η Janis Joplin αγχώθηκε, και στράφηκε στο αλκοόλ και την ηρωίνη για να αισθανθεί καλύτερα.
Με 10 ώρες καθυστέρηση λόγω του κόσμου, η Janis Joplin βγήκε στην σκηνή και ερμήνευσε τα τραγούδια “Raise your Hand”, “As Good as you’re been to this World”, “To Love Somebody”, “Summertime”, “Try”, “Kozmic Blues”, “I Can’t turn you Loose”, “Work me Lord”, όπως και τα ήδη αγαπημένα του κόσμου “Piece of my heart” και “Ball and Chain”. Δεν χρειαζόταν και πολλά παραπάνω για να καθιερωθεί ως θρύλος. Ίσως, μάλλον, ο θάνατός της την επόμενη χρονιά.
Το τέλος του Μαργαριταριού
Αν απορείτε με τον τίτλο του άρθρου, μάθετε πως το 1971 η Janis Joplin κυκλοφόρησε το σόλο άλμπουμ της “Pearl”. Η διαφορά με τα προηγούμενα έγκειται στο ότι δεν ήταν εν ζωή κατά την κυκλοφορία του.
Την τελευταία ημέρα των ηχογραφήσεων του “Pearl”, την 1η Οκτωβρίου, η Janis Joplin ηχογράφησε το “Mercedes Benz”. Η επόμενη συνάντηση που ήταν κανονισμένη για το στούντιο ήταν την 4η Οκτωβρίου. Στις 2 Οκτωβρίου, η Janis Joplin περίμενε στο ξενοδοχείο Landmark τη φίλη της, Peggy Caserta, και τον αρραβωνιαστικό της, Seth Morgan.
Δεν την επισκέφθηκαν ούτε εκείνο το βράδυ, όπως της είχαν υποσχεθεί, ούτε την κάλεσαν την επόμενη μέρα για να της εξηγήσουν τι προέκυψε. Η Caserta κάλεσε στο ξενοδοχείο την επόμενη νύχτα, όπου της είπαν ότι η Janis Joplin είχε δώσει εντολή να μη δεχθεί κανένα τηλεφώνημα μετά τα μεσάνυχτα. Το 24ωρο πριν τον θάνατό της είχε μιλήσει με τον αρραβωνιαστικό της, αλλά κανείς δεν ξέρει τι ειπώθηκε.
Το απόγευμα της Κυριακής, 4 Οκτωβρίου, ο road manager της John Cooke, πήγε στο Landmark Motor Hotel, όπου τη βρήκε νεκρή, πεσμένη δίπλα στην πόρτα του δωματίου της. Η επίσημη αιτία θανάτου ήταν υπερβολική δόση ηρωίνης, σε συνδυασμό με κατανάλωση αλκοόλ.
Το μαργαριτάρι της Janis Joplin τελικά ήταν άστρο, που, όπως συμβαίνει με κάθε αληθινό θρύλο, βλέπουμε την πραγματική αξία του εμείς, οι μεταγενέστεροι.
